Κώστας Σαμαράς
Σύμφωνα με πληροφορίες ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς, θα επιδώσει στον Τούρκο πρέσβη ρηματική διακοίνωση ενώ ανέφερε ότι η Τουρκία δεν ενδιαφέρεται πλέον για την ευρωπαϊκή προοπτική της. Συνοπτικά, ο Κοτζιάς είπε ότι λέει το ΠΕΝΤΑΠΟΣΤΑΓΜΑ εδώ και καιρό, η ελληνική αποτρεπτική στρατηγική όπως είχε δομηθεί κατέρρευσε εντελώς.
Αυτό σημαίνει ότι θα αμφισβητηθεί όλη η αρχική τουρκική αλλά και ελληνική εκδοχή – καθώς την υιοθετήσαμε αμάσητα – περί εισβολής Ελλήνων στρατιωτικών σε τουρκικό έδαφος!
Έγινε επίσης γνωστό ότι το υπουργείο Εξωτερικών προσανατολίζεται στο να ζητήσει να μεταβούν στην Αδριανούπολη και Ελληνες τεχνικοί προκειμένου να συμμετάσχουν στις έρευνες των τουρκικών αρχών για τα κινητά τηλέφωνα των δύο συλληφθέντων.
Και είναι λογικό καθώς υπάρχουν φόβοι να τοποθετηθούν ενοχοποιητικά στοιχεία στα κινητά των δύο Ελλήνων στρατιωτικών.
Για περισσότερο από τέσσερις ώρες συνεδρίασε η Διαρκής Επιτροπή Εθνικής Αμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων.
Εξαιρετική σημασία έχουν τα όσα λένε οι Τούρκοι.
Σύμφωνα με τον Τούρκο δημοσιογράφο Cengiz Aktar, και γνωστή ιστοσελίδα που αρθρογραφεί τα πράγματα μεταξύ Ελλάδος -Κύπρου και Τουρκίας είναι πολύ άσχημα και οι δυτικοί δεν πρόκειται να βοηθήσουν απολύτως κανέναν παρά μόνο αν και εφόσον θιγούν δικά τους συμφέροντα .
Ο ίδιος αναφέρει συγκλονιστικές αποκαλύψεις λέγοντας ότι » η πρόσφατη κλιμάκωση της πολεμικής ρητορικής και των επεισοδίων στο Αιγαίο και στην Κύπρο απαιτεί μια νέα εκτίμηση της πολιτικής της Τουρκίας έναντι των γειτόνων της και των υποχρεώσεών της έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ.
Η πολεμική ρητορική και οι ενέργειες του Ερντογάν έχουν άμεσες συνέπειες στην εξωτερική πολιτική του, ακόμη και αν αυτή η επιλογή προορίζεται να τροφοδοτήσει το εθνικιστικό κύμα στο εσωτερικό της χώρας πριν τις επόμενες εκλογές.
Εκλογές ή όχι, οι κυβερνήτες στην Άγκυρα έχουν κάνει την επιλογή να αμφισβητήσουν όλες τις προηγούμενες συμμαχίες και συνεργασίες καθώς και τις ευθύνες που απορρέουν από αυτές.
Η τουρκική ηγεσία αποφάσισε να το προχωρήσει μόνη της σε ένα πολύ δύσκολο και επικίνδυνο διεθνές περιβάλλον, το οποίο τροφοδοτείται από υπερβολική αυτοπεποίθηση, καθησυχασμένη από την πολιτική κατευνασμού της Δύσης και την δύναμη της Ρωσίας.
Αξιοποιώντας πλήρως τα πλεονεκτήματα και «παίζοντας» με τη γεωγραφική θέση της χώρας, η τουρκική κυβέρνηση φαίνεται αποφασισμένη να πάρει το μερίδιό της από τους υδρογονάνθρακες που πιστεύει πως υπάρχουν στον βυθό της θάλασσας του Αιγαίου και της Κύπρου. Η ενεργειακή «πείνα» της Τουρκίας είναι πολύ ισχυρή και θα φέρει δράση .
Ας δούμε σύντομα όμως την στάση της Δύσης έναντι της Τουρκίας.
Οι Δυτικοί επιθυμούν να επιμείνουν με τον Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για τέσσερις βασικούς λόγους:
α. για να συνεχίσουν να πωλούν «προϊόντα» , ιδίως όπλα και να υποβάλλουν προσφορές για τεράστια έργα για τα οποία δεν υπάρχει τοπική τεχνογνωσία ,
β. για να κρατήσουν την Τουρκία εντός του ΝΑΤΟ έτσι ώστε να αποφευχθεί οποιαδήποτε περαιτέρω «διαρροή» προς τον Πούτιν,
γ. για να «επιβραβεύσουν» τον Ερντογάν για την εγκατάλειψη της ένταξης στην ΕΕ και
δ. διότι βραχυπρόθεσμα διασφαλίζεται ότι η Τουρκία θα συνεχίσει να εμποδίζει το μαζικό κίνημα των προσφύγων, μεταναστών και πρώην τζιχαντιστών προς την Ευρώπη.
Κατά συνέπεια, οι δυτικές διακηρύξεις και αναφορές προς την σημερινή Τουρκία του Ερντογάν είναι συστηματικά ήπιες και υπερβολικά επιφυλακτικές .
Αλλά, με τη σειρά τους όλοι αυτοί (δυτικοί) «αγκαλιάζουν» συνεχώς την Άγκυρα, η οποία διπλασιάζει την πολεμική ρητορική και τις πράξεις της.
Τα τελευταία παραδείγματα είναι η γενική αποφυγή καταδίκης της ωμής τουρκικής επίθεσης στο κουρδικό θύλακα της Αφρίν στη βόρεια Συρία, καθώς και των τουρκικών απειλών κατά της Κύπρου και της Ελλάδας.
Λαμβανομένων υπόψη αυτών των συνθηκών, πρέπει να επανεξετασθούν οι διαθέσιμες επιλογές της διεθνούς πολιτικής, ιδίως αυτές που θεωρούνται δεδομένες.
Εξετάζονται εν συντομία δύο από αυτούς τους μύθους της διεθνούς πολιτικής:
α. την πίεση η οποία απορρέει από τις προοπτικές της ΕΕ στην Τουρκία και
β. την πίεση που βασίζεται στις συνομιλίες επανένωσης στην Κύπρο.
Οι προοπτικές της Τουρκίας στην ΕΕ είναι εντελώς «νεκρές» .
Μέχρι το επίσημο τέλος του σημερινού καθεστώτος «διαπραγματεύσεων » οι δύο πλευρές θα συνεχίσουν να προσποιούνται ότι τα πράγματα προχωρούν κανονικά.
Στην Ευρώπη, δεν υπάρχει καμία κυβέρνηση, κοινή γνώμη υπέρ της ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ.
Στην ίδια την Τουρκία, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη, 73 και 67% των Τούρκων έχουν δυσμενείς απόψεις για την ΕΕ και το ΝΑΤΟ αντίστοιχα.
Η χώρα αυτή κάτω από τη σιδερένια γροθιά του Ερντογάν ισλαμοποιείται με επιταχυνόμενο ρυθμό, αναστρέφοντας βίαια την τάση του προηγούμενου αιώνα και μη αφήνοντας περιθώρια για κανένα δεσμό με την δύση στο μέλλον.
Το τέλος της ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ ακυρώνει και αντικαθιστά τα επιτεύγματα των τελευταίων 20 ετών όσον αφορά τις καλές διμερείς σχέσεις με τα κράτη μέλη της ΕΕ. Η προκλητική ρητορεία και οι δράσεις των τελευταίων ετών εναντίον πολλών χωρών της ΕΕ, πολιτικών και πολιτών της ΕΕ είναι ισχυρά σήματα της τουρκικής φυγόκεντρης κίνησης.
Οι συμβατικές υποχρεώσεις της Τουρκίας έναντι των γειτόνων της, οι οποίες απορρέουν από τις προοπτικές ένταξης στην ΕΕ, δεν περιορίστηκαν στις διπλωματικές σχέσεις.
Σήμερα, δύο έργα υποδομής που έχουν άμεση σχέση με τις χώρες της ΕΕ και απαιτούν τη δέουσα εκτίμηση των περιβαλλοντολογικών επιπτώσεων προχωρούν χωρίς καμία μελέτη .
Πρόκειται για το έργο του πυρηνικού σταθμού στο Akkuyu, κοντά στην Κύπρο το οποίο κατασκευάζεται σε μια περιοχή επιρρεπής σε σεισμούς καθώς και το λεγόμενο κανάλι της Κωνσταντινούπολης το οποίο αφορά έναν δεύτερο «τεχνητό Βόσπορο» και θεωρείται από τους ειδικούς ως δυνητικά προβληματικό για ολόκληρη την περιοχή της Μαύρης Θάλασσας, λόγω των ποταμιών που το τροφοδοτούν.
Λόγω των ανωτέρω, κανείς δεν πρέπει να ποντάρει ότι μέσα στα συμφέροντα της ΕΕ ή του ΝΑΤΟ είναι η μείωση των εντάσεων της Τουρκίας με τους γείτονες, ιδιαίτερα την Κύπρο και την Ελλάδα, διότι κανένας από την δύση δεν θα ζητήσει από την Άγκυρα να συμμορφωθεί με το κοινοτικό κεκτημένο όσον αφορά την προστασία του περιβάλλοντος και την πρόληψη.
Η μοναδική πίεση θα οφείλεται σε πιθανό ευρωπαϊκό εμπορικό εμπάργκο, ή εάν πραγματοποιηθεί εισβολή και η προσάρτηση επικράτειας της ΕΕ γίνει πραγματικότητα.
Όλες οι άλλες κινήσεις και πράξεις της κυβέρνησης Ερντογάν θα παραμείνουν ανεξέλεγκτες και απαρατήρητες από τη Δύση έως ότου οι ίδιες οι χώρες επηρεαστούν άμεσα ή έμμεσα όπως για παράδειγμα από το αποκαλούμενο Κανάλι της Κων/πολης το οποίο θα έχει τη δυνατότητα να καταστρέψει την υπάρχουσα οικολογική ισορροπία του Δούναβη στη Γερμανία, κατεβάζοντας την στάθμη στην Μαύρη Θάλασσα.
Η δεύτερη υπόθεση που ενέχει κινδύνους είναι οι ατελείωτες συνομιλίες επανένωσης της Κύπρου. Αν και η επανένωση αποτελεί την ιδανική λύση για την εξεύρεση των υφιστάμενων προβλημάτων, θα πρέπει να καταλάβουμε ότι με τη μεταβαλλόμενη φύση του καθεστώτος της Άγκυρας φαίνεται πιο απομακρυσμένη από ποτέ.
Υπάρχει ένας απλός αλλά βασικός λόγος για αυτό: ένα μη δημοκρατικό καθεστώς δεν μπορεί να ανεχθεί μια προφανώς δημοκρατική λύση όπως μια ομοσπονδία!
Τέλος, δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε ότι το όλο σκεπτικό του καθεστώτος του Ερντογάν βασίζεται στην πολιτική της απόλυτης εξουσίας, ακριβώς όπως το πρότυπο της Ρωσίας, έτοιμο να στραφεί σε εκβιασμούς, απειλές, πιέσεις , ανομία, εντός της χώρας και αλλού, εφ ‘όσον μπορεί .
Φυσικά, αυτή η υπερβολική δύναμη δεν θα επιτύχει μακροπρόθεσμα, αλλά θα διαταράξει σοβαρά το status quo ante με τους γείτονές της και θα οδηγήσει σε απρόβλεπτες ζημιές, όπως στην Afrin, η όπως με τους δύο Έλληνες στρατιωτικούς που ελήφθησαν ως όμηροι στη Θράκη ή στην αντιφατική στάση κατά της Κύπρου για την εξόρυξη υδρογονανθράκων, καταλήγει το δημοσίευμα που τα λέει όλα .
