Κώστας Σαμαράς
Όταν μήνα με το μήνα σωρεύονται νέα χρέη στην εφορία και στα ασφαλιστικά ταμεία, όταν οι τράπεζες αδυνατούν να χρηματοδοτήσουν την οικονομία κάτω από το «βουνό» των «κόκκινων» δανείων, όταν το ίδιο το Κράτος πληρώνει τις οφειλές του όποτε το θυμάται, τότε είναι προφανές ότι δεν μπορεί να μιλάει κανείς με ευκολία για ανάκαμψη, πόσο μάλλον για επιστροφή στην κανονικότητα.
Τα νέα στοιχεία από την ΑΑΔΕ και το ΓΛΚ, λίγες ώρες πριν από τις πολυσυζητημένες εξαγγελίες του Πρωθυπουργού στη ΔΕΘ και με φόντο τις σχεδόν καθημερινές αναφορές πρωτοκλασάτων κυβερνητικών στελεχών, αναμφίβολα φανερώνουν τη «γκρίζα» ζώνη της οικονομίας και της καθημερινότητας χιλιάδων ή μάλλον εκατομμυρίων πολιτών.
Οι οφειλές στις εφορίες, χωρίς να υπάρχουν ακόμα στοιχεία για τις πληρωμές από την πρώτη δόση του φόρου εισοδήματος, αγγίζουν τα 102 δις ευρώ, ενώ αν συνυπολογιστούν οι οφειλές στα τελωνεία, ο λογαριασμός ανεβαίνει στα 107- 108 δις ευρώ. Ο μηνιαίος ρυθμός αύξησης τους έχει μειωθεί, αλλά αυτό δεν είναι ιδιαιτέρως παρήγορο εάν αναλογιστεί κανείς ότι σχεδόν 4 εκατομμύρια πολίτες έχουν μικρές ή μεγάλες εκκρεμότητες με το Δημόσιο.
Ανάλογη είναι η εικόνα και όσον αφορά στις υποχρεώσεις προς τα ασφαλιστικά ταμεία, καθώς τα χρέη προσεγγίζουν, αν δεν έχουν ξεπεράσει ήδη, τα 35 δις, υποχρεώνοντας την κυβέρνηση να εξετάσει συν τοις άλλοις τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, που η ίδια αύξησε. Δεν είναι, άλλωστε, τυχαίο ότι σημαντικό μέρος των πρόσθετων επιβαρύνσεων, που ανέδειξαν την Ελλάδα φοροπρωταθλήτρια, ήταν αυτές στο μη μισθολογικό κόστος, αναφέρει το iefimerida.
Η εικόνα συμπληρώνεται από τον τεράστιο όγκο των προβληματικών δανείων, που ανέρχονται σε περίπου 92 δις ευρώ. Σαφώς η τάση είναι πτωτική, αλλά ο ρυθμός μείωσης τους δεν κρίνεται αρκούντως ικανοποιητικός- κι από αναλυτές κι από τα Εποπτικά όργανα- εξ ου και οι συνεχείς «παραινέσεις» για πιο τολμηρά μέτρα, για πιο ριζικές δράσεις εκ μέρους των τραπεζών.
Αν αθροίσει κανείς όλα τα παραπάνω, θα βρεθεί αντιμέτωπος με ένα δυσθεώρητο Ιδιωτικό Χρέος στα επίπεδα των 240 δις ευρώ, το οποίο σαφώς έχει υποτιμηθεί όχι μόνο από την κυβέρνηση αλλά κι από τους δανειστές, που έχουν επικεντρωθεί στη διαχείριση του Δημόσιου Χρέους. Ποιες είναι οι πρωτοβουλίες, τα μέτρα που έχουν ληφθεί για την αντιμετώπιση του προβλήματος; Κατασχέσεις επί κατασχέσεων, πλειστηριασμοί- επισήμως περιορισμένοι σε στρατηγικούς κακοπληρωτές- πωλήσεις δανείων σε funds, ρυθμίσεις που είτε προχωράνε με βραδείς ρυθμούς (Εξωδικαστικός) είτε χάνονται από τους οφειλέτες λόγω των συσσωρευμένων και των νέων υποχρεώσεων.
Κι ενώ το πρόβλημα ρευστότητας, στην παρούσα κρίσιμη συγκυρία, που η αγορά προσπαθεί να σταθεί στα πόδια της, μοιάζει αξεπέραστο, το Δημόσιο επιμένει να πληρώνει τα χρέη του με το σταγονόμετρο, όχι απαραίτητα επειδή δεν έχει αλλά επειδή δεν ενδιαφέρεται να διορθώσει τους απελπιστικά γραφειοκρατικούς του μηχανισμούς. Τα τελευταία στοιχεία του ΓΛΚ έδειξαν ότι το stock των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου μειώθηκε κατά μόλις 84 εκ, παρά τα εκατοντάδες εκατομμύρια του ESM για την εξόφληση τους, δείγμα του ότι πέρα από τις καθυστερήσεις πληρωμών, το Κράτος δημιουργεί νέα χρέη.
Έτσι ένα μήνα πριν από την ολοκλήρωση του Προγράμματος, το Δημόσιο βρέθηκε να χρωστάει κάτι λιγότερο από 2 δις ευρώ και να έχει σε εκκρεμότητα 790 εκ για επιστροφές φόρου, χωρίς να συνυπολογιστούν εκείνες οι αιτήσεις που δεν έχουν εκκαθαριστεί.
Η Ελλάδα πληρώνει περισσότερα για να δανειστεί -Λόγω Τσίπρα
Τα σχέδια του Αλέξη Τσίπρα και της κυβέρνησης του για τον προϋπολογισμό προκαλούν ανησυχία στους επενδυτές και αυτό είχε ως αποτέλεσμα την άνοδο του επιτοκίου για το 10ετές ομόλογο.
Η γερμανική «Handelsblatt» μάλιστα αναφέρει σε άρθρο της ότι η Ελλάδα πλέον θα πληρώνει περισσότερα για να δανειστεί, μετά τα σχέδια Τσίπρα να μην προχωρήσει σε μείωση των συντάξεων από την πρώτη ημέρα του 2019.
«Η Ελλάδα πληρώνει περισσότερα για να δανειστεί» τιτλοφορείται άρθρο της «Handelsblatt» με αφορμή την άνοδο του επιτοκίου για το δεκαετές ομόλογο. Η οικονομική εφημερίδα σημειώνει: «Οι διεθνείς κεφαλαιαγορές αντιδρούν σε αναταράξεις στην Ελλάδα. Κυρίως τα σχέδια της κυβέρνησης Τσίπρα για τον προϋπολογισμό προκαλούν ανησυχία στους επενδυτές. Κύκλοι του υπουργείου Οικονομικών ισχυρίζονται ότι η άνοδος του επιτοκίου οφείλεται σε αναταράξεις στην τουρκική οικονομία και την Αργεντινή.
Ειδικοί σε οικονομικά ζητήματα στην Αθήνα ωστόσο εκτιμούν ότι ένας επιπλέον λόγος είναι τα σχέδια του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα να μην προχωρήσει σε περικοπές των συντάξεων την 1η Ιανουαρίου του 2019. Ελεγκτές των δανειστών αναμένονται στις 10 Σεπτεμβρίου στην Αθήνα για τον πρώτο έλεγχο από την εκπνοή του τρίτου προγράμματος προσαρμογής.
Σαρώνει η άδικη υπερφορολόγηση:
«Εκτός μάχης» ενόψει πληρωμής των φόρων του β΄εξαμήνου, τέθηκαν πάνω από 200.000 φορολογούμενοι που δεν μπόρεσαν να πληρώσουν ούτε την α΄δόση του εκκαθαριστικού τους για τον φόρο εισοδήματος. Τα ληξιπρόθεσμα χρέη τον Ιούλιο σκαρφάλωσαν στα 101,7 δισ. ευρώ, αφού από τα 1 δισ. ευρώ που έπρεπε να πληρώσουν τα νοικοκυριά τον Ιούνιο, τελικώς πλήρωσαν μόλις τα 690 εκατομμύρια.
Δηλαδή 3 στα 10 ευρώ έμειναν απλήρωτα και 300 εκατομμύρια προστέθηκαν αυτομάτως στα ληξιπρόθεσμα χρέη.
Η αδυναμία πληρωμής των άμεσων φόρων που αναλογούν στα εισοδήματα των πολιτών έχει οδηγήσει στο φαινόμενο ότι τα 7 στα 10 ευρώ που εισπράττει το κράτος, προέρχονται από τους έμμεσους φόρους. Τα στοιχεία που δημοσιοποίησε η ΑΑΔΕ επιβεβαιώνουν τη χθεσινή έκθεση του ΟΟΣΑ, που αναδεικνύει «πρωταθλήτρια κόσμου» την Ελλάδα (από το 2016 ήδη) για τις αυξήσεις των εμμέσων φόρων που πληρώνουν εξ ανάγκης και αδιακρίτως όλοι, ακόμα και για τα ελάχιστα ή ζωτικής σημασίας αγαθά που μπορούν να αποκτήσουν.
50% μεγαλύτερη «ανηφόρα»
Τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών από την άλλη, δείχνουν ότι βρισκόμαστε ακόμη μόλις στην αρχή. Στο α΄εξάμηνο και πριν καν αρχίσουν οι πληρωμές των φόρων τον Ιούλιο, το ελληνικό δημόσιο είχε εισπράξει 19,1 δισ. ευρώ από φόρους και μόνον –χωρίς τις ασφαλιστικές κρατήσεις. Σε αυτά περιλαμβάνονται και 3,1 δισ. ευρώ που εισπράχθηκαν ως τον Ιούνιο από ρυθμίσεις, δόσεις ή κατασχέσεις για απλήρωτα χρέη στην εφορία.
Από τον Ιούλιο όμως ήρθαν να προστεθούν και οι βεβαιώσεις για τους «τρέχοντες» φόρους (εισοδήματος, ΕΝΦΙΑ κλπ). Και σύμφωνα με την Έκθεση της ΑΑΔΕ, στο β΄εξάμηνο του 2018 πρέπει να εισπραχθούν και άλλα 28,6 δισ. ευρώ επιπλέον (+48% σε σχέση με το α΄εξάμηνο) για να επιτευχθεί ο ετήσιος στόχος για εισπράξεις 48 δισ. ευρώ από φόρους.
Συγκεκριμένα, στο β΄εξάμηνο θα πρέπει να εισπραχθούν συνολικά:
Στο α΄εξάμηνο εισπράχθηκαν άμεσοι φόροι 6,5 δισ. και στο β΄εξάμηνο πρέπει να εισπραχθούν άλλα 15 δισ. ευρώ.
Στο α΄εξάμηνο εισπράχθηκαν φόροι εισοδήματος 4 δισ. και στο β΄εξάμηνο πρέπει να εισπραχθούν άλλα 9,3 δισ. ευρώ.
Στο α΄εξάμηνο εισπράχθηκαν φόροι ακινήτων 0,7 δισ. και στο β΄εξάμηνο πρέπει να εισπραχθούν άλλα 2,8 δισ. ευρώ.
Στο α΄εξάμηνο εισπράχθηκαν έμμεσοι φόροι 12,8 δισ. και στο β΄εξάμηνο πρέπει να εισπραχθούν άλλα 14,3 δισ. ευρώ.
Παρόλα αυτά, οι εισπράξεις φόρων του 2018 αναμένεται να είναι 300 εκατ. ευρώ χαμηλότερες από εκείνες του 2017.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε η ΑΑΔΕ για τα ληξιπρόθεσμα χρέη, μόλις τέλειωσαν οι παρατάσεις για την υποβολή δηλώσεων και βγήκαν τα εκκαθαριστικά, προστέθηκαν στις «μαύρες λίστες» των οφειλετών
