Πέγκυ Σκουλού
Όλη μου η ζωή κατέρρευσε λίγο μετά το διαζύγιο, όταν βρέθηκα να ζω στο όριο της φτώχιας. Εκεί που ζούσα μια κανονική μεσοαστική ζωή και μεγάλωνα τα πέντε μου παιδιά στο σπίτι, μείναμε και οι 6 άστεγοι και με μόλις 60 ευρώ στο τραπεζικό μας λογαριασμό.
Είχα δεί πολλούς φίλους να παίρνουν διαζύγιο και επειδή είχα πάρει και εγώ πρίν από εκείνους, ήξερα τη διαδικασία και τη καταλάβαινα. Όταν αποφασίζεις να χωρίσεις, προσλαμβάνεις δικηγόρο, βάζεις με τον/τη πρώην σύζυγο όλα τα οικονομικά σας στο τραπέζι, τα μοιράζετε και ύστερα προχωράτε ο καθένας μόνος του περισσότερο ελεύθερος αλλά και περισσότερο «φτωχός». Για μένα όμως τα πράγματα ήταν κάπως διαφορετικά.
Όταν εγώ και ο άντρας μου χωρίσαμε, παραδέχτηκε ότι σε όλη τη διάρκεια του γάμου μας, δεν ήταν και πολύ ειλικρινής με τα οικονομικά μας. Για την ακρίβεια, όλα μας τα λεφτά είχαν κάνει φτερά. Θα μου πείτε «Καλά εσύ δεν το ήξερες;». Όχι δεν το ήξερα. Ο άντρας μου ήταν διευθυντής στο οικονομικό τμήμα μιας εταιρίας και λόγω επαγγελματικής εμπειρίας, τον εμπιστευόμουν οπότε και τον άφησα να διαχειρίζεται όλα τα οικονομικά μας. Εξάλλου ήμουν πολύ απασχολημένη να μεγαλώνω 5 παιδιά και να φροντίζω το σπίτι και το μόνο που έκανα όσον αφορά τα χρήματα, ήταν απλώς να τα ξοδεύω συνετά.
Δεν θα ξεχάσω ποτέ τη στιγμή που μου έδειξε το χαρτί με τις ανύπαρκτες οικονομίες μας. Ήταν τότε που ένιωσα τη γη να χάνεται κάτω από τα πόδια μου. Πολύ σύντομα θα γινόμουν μια μόνη μαμά με πέντε παιδιά και με μηδενική υποστήριξη, χωρίς καμία καριέρα ή δουλειά στην οποία θα μπορούσα να στραφώ για να ζήσω και δεν ήξερα τι να κάνω. Ήμουν χαμένη. Και όχι μόνο. Ήμουν και πανικοβλημένη. Και θυμωμένη. Και έκλαιγα από τη στιγμή που μου το είπε μέχρι που έφτασα στο σπίτι. Έπρεπε να δω τι θα κάνω και σύντομα.
Στην αρχή προσφέρθηκαν οι γονείς μου να μας στηρίξουν. Μείναμε μαζί τους τα πρώτα δύο χρόνια και ειδικά ο πατέρας μου, ανέλαβε όλα τα έξοδα των παιδιών. Τα παιδιά μου το δέχθηκαν καλά διότι αγαπούσαν τους γονείς μου, φαίνονταν δηλαδή να προσαρμόζονται. Ο μόνος που δεν μπορούσε να προσαρμοστεί ήμουν εγώ.
Δυσκολεύτηκα πολύ να το χωνέψω. Το να γυρίζω πίσω στο πατρικό μου μετά από 24 χρόνια που έμενα μόνη μου, ήταν μεγάλο χαστούκι. Έπρεπε να παλέψω όχι μόνο με τη κατάθλιψη που ήταν αναμενόμενο να εμφανιστεί, αλλά και με ένα δύσκολο διαζύγιο το οποίο ο πρώην άντρας μου και ο επιθετικός δικηγόρος του, ήθελαν πάση θυσία να κερδίσουν. Από την άλλη, και οι γονείς μου δυσκολεύονταν να προσαρμοστούν. Εκεί που ήταν οι δυο τους και φρόντιζαν μόνο για τους εαυτούς τους, έπρεπε να αναλάβουν μια ολόκληρη οικογένεια και τα έξοδά της, κάτι που σίγουρα δεν ονειρεύονταν ότι θα ζούσαν στα 60 τους.
Όσο έψαχνα δουλειά ενώ παράλληλα έκανα ότι δουλειά του ποδαριού έβρισκα για να συνεισφέρω έστω και λίγα χρήματα, δεν μπορούσα με τίποτα να αποφύγω τις κρίσεις πανικού και την απελπισία στη νέα μου ζωή. Πολλές φορές ένιωσα ότι χάνω τον κόσμο, ότι πέθαινα. Σήμερα όμως είμαι περήφανη που μπορώ και ζω τα παιδιά μου. Βρήκα μια καλή δουλειά και δεν φοβάμαι πια τι θα ξημερώσει, όχι μόνο λόγω της δουλειάς, αλλά επειδή βρήκα και τη δύναμη μέσα μου.
Εάν έμαθα κάτι από όλα όσα πέρασα, είναι να πιστεύεις στον εαυτό σου και μόνο σε αυτόν. Να πιστεύεις στις ικανότητές σου και να μην στηρίζεσαι στους άλλους, ακόμη και αν σ’ αυτούς ανήκει ο ίδιος ο άνθρωπός σου. Κάτι άλλο που έμαθα είναι ότι στον πανικό, πρέπει να κρατάς το μυαλό σου στη θέση του για να μπορέσεις να προχωρήσεις και να μην τρελαθείς. Όταν μετακόμισα με τους γονείς μου, η γυναίκα του αδερφού μου, μου έκανε δώρο μια κούπα που έγραφε «Πίστεψε σε σένα». Θα μου πείτε ότι είναι θεωρητικό, αλλά μπορεί να γίνει πραγματικότητα. Εάν δεν πιστέψετε σε εσάς, γιατί να πιστέψουν οι άλλοι σε εσάς;
Κάτι άλλο που πρέπει να κάνετε είναι να βάζετε μικρούς στόχους. Να δώσετε χρόνο και χώρο στον εαυτό σας και να μην τα περιμένετε όλα εδώ και τώρα. Ξεκινήστε από το να βάλετε πλυντήριο μέχρι να στείλετε βιογραφικά ή να ανοίξετε ένα blog και να γράφετε σε αυτό. Ό,τι θα σας βοηθήσει να νιώσετε καλύτερα και να μπείτε ξανά στους ρυθμούς σας.
Ένα ακόμη βασικό κομμάτι στη φάση του διαζυγίου, είναι η προσεκτική επιλογή των φίλων. Ανθρώπων δηλαδή που σας καταλαβαίνουν, που σας στηρίζουν και σας ενθαρρύνουν, που πιστεύουν σε εσάς και δεν σας κρίνουν. Δυστυχώς στο διαζύγιο, γίνονται πολλά ξεκαθαρίσματα στις σχέσεις των ανθρώπων κυρίως με τους φίλους τους, αλλά το θετικό είναι ότι στο τέλος, μένουν στη ζωή σας οι άνθρωποι που πραγματικά αξίζουν.
Μη ντραπείτε να ζητήσετε βοήθεια και μην περιμένετε να φτάσετε στο αμήν για να πείτε σε κάποιον τι χρειάζεστε. Μπορεί να είστε περήφανοι, αλλά βάλτε λίγο τον εαυτό σας στη θέση των ανθρώπων που σας αγαπούν: Εάν κάποιο από τα αγαπημένα σας πρόσωπα, είχε ανάγκη, δεν θα θέλατε να το βοηθήσετε; Θα θέλατε να σας αποκλείσει και να περνάει το ζόρι του μόνο του χωρίς εσείς να ξέρετε τίποτα γι’ αυτό; Μη φοβάστε να παραδεχτείτε ότι αντιμετωπίζετε προβλήματα και μη διστάσετε να ζητήσετε βοήθεια. Είναι ανθρώπινο. Όπως ανθρώπινα είναι και τα συναισθήματά σας.
Μην τα θάβετε. Με το να τα θάβετε δεν τα εξαφανίζετε, ίσα ίσα συμβάλλετε στο να εμφανιστούν αργότερα, σε πιο έντονη μορφή. Μια φίλη μου, μου είχε πεί το εξής σοφό «Όταν έχετε θυμό μέσα σας, είναι σαν να πίνετε δηλητήριο και να περιμένετε να πεθάνει ο άλλος». Ο θυμός είναι ένα φυσιολογικό συναίσθημα που θα το νιώσετε και θα το ξανανιώσετε. Το πρόβλημα είναι όταν ριζώνει και δεν σας αφήνει να δείτε καθαρά!
