Πέγκυ Σκουλού
Εμβόλιο γρίπης: Ξεκινά ο εμβολιασμός για το 2024 – 2025. Ποιοι πρέπει να το κάνουν, τι είναι το ενισχυμένο εμβόλιο.
Σε λίγες μόλις μέρες ξεκινά η διάθεση των εμβολίων κατά της γρίπης για τον χειμώνα του 2024 και 2025. Ο εμβολιασμός είναι απαραίτητος για συγκεκριμένες ομάδες του πληθυσμού, ωστόσο, μπορεί να το κάνει οποιοσδήποτε.
Τα κρούσματα γρίπης ξεκινούν ακόμα και από τον Οκτώβριο, επομένως αναμένεται να αρχίσει η διάθεση των εμβολίων στα φαρμακεία από τα τέλη Σεπτεμβρίου. Για καλύτερη αποτελεσματικότητα είναι προτιμότερο να κάνετε το εμβόλιο πριν ξεκινήσει η έξαρση.
Η περίοδος επιτήρησης της εποχικής γρίπης για το βόρειο ημισφαίριο αρχίζει την 40η εβδομάδα κάθε έτους (30 Σεπτέμβρη – 6 Οκτώβρη) και τελειώνει την 20η εβδομάδα του επόμενου έτους (12-18 Μαΐου).
Σύμφωνα με τον ΕΟΠΥΥ, τα εμβόλια χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες:
- Το νέου τύπου εμβόλιο Fluad Tetra με ανοσοενισχυτικό, που χορηγείται για προφύλαξη από τη γρίπη στους άνω των 65 ετών. Είναι το λεγόμενο ενισχυμένο εμβόλιο.
- Το συμβατικό Efluelda που ενδείκνυται για την ενεργητική ανοσοποίηση για πρόληψη σε ηλικίες 60 ετών και άνω.
- Το Flucelvax χορηγείται για την προφύλαξη από τη γρίπη σε ενήλικες και παιδιά άνω των 2 ετών
Όσα πρέπει να γνωρίζετε για το εμβόλιο αναλυτικά:
Εμβόλιο γρίπης χωρίς συνταγή: Ποιοι το δικαιούνται
Το συμβατικό εμβόλιο της γρίπης χορηγείται δωρεάν και χωρίς ιατρική συνταγή σε άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω, καθώς και σε συγκεκριμένες ομάδες αυξημένου κινδύνου, δηλαδή άτομα με υποκείμενα νοσήματα.
Επίσης, σε άτομα που εργάζονται σε νοσοκομεία, Κέντρα Υγείας, Μονάδες Φροντίδας Ηλικιωμένων και γενικά επαγγελματίες που έχουν επαφή με άτομα μεγάλης ηλικίας ή με άτομα που νοσούν.
Ακόμη μία κατηγορία που δικαιούται δωρεάν και χωρίς συνταγογράφηση το εμβόλιο της γρίπης, είναι τα άτομα που έρχονται σε επαφή με βρέφη κάτω των 6 μηνών, όπως είναι οι γονείς ή φροντιστές βρεφών ή οποιονδήποτε φροντίζει ή έρχεται σε επαφή με βρέφη.
Πώς λειτουργεί το εμβόλιο της γρίπης
Το εμβόλιο της γρίπης διεγείρει την παραγωγή αντισωμάτων. Τα αντισώματα είναι πρωτεΐνες που παρέχουν ανοσολογική άμυνα ενάντια στις ασθένειες. Ο οργανισμός χρειάζεται περίπου δύο εβδομάδες για να δημιουργήσει αντισώματα μετά την λήψη του αντιγριπικού εμβολίου. Κατά τη διάρκεια αυτών των δύο εβδομάδων παραμένετε ευάλωτοι σε μόλυνση.
Κάθε χρόνο το εμβόλιο της εποχικής γρίπης είναι ειδικά κατασκευασμένο για να προστατεύει από συγκεκριμένα στελέχη του ιού που κυκλοφορούν σε κάθε περίοδο. Για παράδειγμα, τα τριδύναμα εμβόλια γρίπης προστατεύουν από δύο τύπους γρίπης Α (H1N1 και H3N2) και έναν τύπο γρίπης Β. Τα τετραδύναμα εμβόλια προστατεύουν από αυτούς τους τρεις τύπους συν ένα επιπλέον στέλεχος της γρίπης Β.
Γρίπη: Ποιοι πρέπει να εμβολιαστούν
Όλοι οι ενήλικες και όλα τα παιδιά άνω των 6 μηνών θα πρέπει να κάνουν το ετήσιο εμβόλιο γρίπης, με σπάνιες εξαιρέσεις που επικυρώνουν οι γιατροί ανά περίπτωση.
Διαφορετικοί τύποι εμβολίων κατά της γρίπης είναι κατάλληλοι για διαφορετικές ομάδες ανθρώπων. Η ηλικία, η κατάσταση της υγείας και οι αλλεργίες ενός ασθενούς θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη όταν αποφασίζεται ποιος τύπος εμβολίου γρίπης είναι κατάλληλος.
Κολλάς γρίπη αν έχεις κάνει το εμβόλιο;
Ναι. Είναι πιθανό να κολλήσετε τη γρίπη, παρόλο που κάνατε πρώτα το εμβόλιο. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε διάφορους λόγους. Πρώτον, η αποτελεσματικότητα του εμβολίου ποικίλλει ανάλογα με την ηλικία και την κατάσταση της υγείας του καθενός. Ένας άλλος λόγος είναι ότι το εμβόλιο είναι πλήρως αποτελεσματικό μετά το πέρας 2 εβδομάδων από τον εμβολιασμό, όταν το σώμα σας φτάσει να αναπτύξει ανοσία.
Ένα άλλο θέμα είναι ότι κάθε χρόνο ετοιμάζεται και αναπτύσσεται μιας διαφορετικής σύνθεσης εμβόλιο γρίπης. Κάθε χρόνο, οι υπεύθυνοι δημόσιας υγείας προβλέπουν ποια στελέχη γρίπης θα κυκλοφορήσουν την επόμενη σεζόν. Κατασκευάζουν το ετήσιο εμβόλιο για την καλύτερη προστασία από τα αναμενόμενα στελέχη. Ωστόσο, τα στελέχη που κυκλοφορούν δεν ταιριάζουν πάντα με τα στελέχη που αναφέρονται στο εμβόλιο.
Η αποτελεσματικότητα του εμβολίου είναι υψηλότερη όταν τα στελέχη στον εμβολιασμό ταιριάζουν στενά με τα στελέχη που προκαλούν ασθένεια. Αλλά ακόμα και σε χρονιές που το εμβόλιο γρίπης δεν ταιριάζει καλά στα στελέχη που κυκλοφορούν, ο εμβολιασμός και πάλι διεγείρει την παραγωγή αντισωμάτων. Αυτό παρέχει κάποια προστασία έναντι των κυκλοφορούντων στελεχών μέσω μιας διαδικασίας που ονομάζεται διασταυρούμενη προστασία. Αυτά τα αντισώματα είναι αρκετά για να προστατεύσουν πολλούς από τη γρίπη ενώ θα βοηθήσουν στην προστασία άλλων από επικίνδυνες επιπλοκές της νόσου.
Ακόμα κι αν αρρωστήσετε μετά τον εμβολιασμό, αρκετές μελέτες δείχνουν ότι η ασθένειά σας θα είναι πιο ήπια. Όσοι έχουν εμβολιαστεί αντιμετωπίζουν λιγότερες νοσηλείες και όσοι νοσηλεύονται έχουν μικρότερη παραμονή στο νοσοκομείο.
Τα οφέλη του εμβολιασμού κατά της γρίπης
Υπάρχουν πολλά οφέλη από τον εμβολιασμό κατά της γρίπης. Το προφανές και ίσως το μεγαλύτερο όφελος είναι ότι το εμβόλιο γρίπης βοηθά στην προστασία εσάς και των κοντινών σας ατόμων. Όμως τα οφέλη δεν σταματούν εκεί.
Βοηθά επίσης στην προστασία των ευάλωτων πληθυσμών στην κοινότητα: βρέφη, μικρά παιδιά, ηλικιωμένοι και άτομα με χρόνιες παθήσεις. Αυτά τα ιδιαίτερα ευάλωτα άτομα κινδυνεύουν από σοβαρές επιπλοκές από μόλυνση.
Ο εμβολιασμός μειώνει επίσης την ένταση της ασθένειας εάν κολλήσετε τη γρίπη. Γι’ αυτό το εμβόλιο γρίπης βοηθά στην προστασία από πιθανές σοβαρές επιπλοκές της.
Εάν ήδη έχετε ορισμένες σοβαρές ασθένειες, τα εμβόλια κατά της γρίπης μπορεί να είναι ακόμη πιο σημαντικά. Τα άτομα με καρδιακές παθήσεις που εμβολιάζονται είναι λιγότερο πιθανό να εμφανίσουν επιβλαβή καρδιακά επεισόδια. Και τα άτομα με διαβήτη και χρόνια πνευμονοπάθεια που είναι εμβολιασμένα περνούν λιγότερο χρόνο στο νοσοκομείο κατά μέσο όρο.
Γίνεται να κολλήσω τον ιό της γρίπης από το εμβόλιο;
Όχι, δεν είναι δυνατό να κολλήσετε τη γρίπη από το εμβόλιο. Τα ενέσιμα εμβόλια γρίπης περιέχουν είτε αδρανοποιημένους ιούς ή καθόλου ιούς και κανένα από τα δύο δεν είναι ικανό να αρρωστήσει τους ανθρώπους.
Εμβόλιο γρίπης: Οι παρενέργειες
Η πιο χαρακτηριστική παρενέργεια του εμβολίου είναι μια τοπική δερματική αντίδραση. Το δέρμα στο σημείο της ένεσης μπορεί να διογκωθεί, να πονέσει, να κοκκινίσει και να γίνει τρυφερό. Αυτή η αντίδραση συνήθως εξαφανίζεται σε 1-2 μέρες.
Οι αλλεργικές αντιδράσεις είναι οι πιο σοβαρές παρενέργειες του αντιγριπικού εμβολιασμού. Είναι όμως πολύ σπάνιες. Οι αναφυλακτικές αντιδράσεις μπορεί να είναι θανατηφόρες, αλλά μπορούν επίσης να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά. Οι ειδικοί συνιστούν εμβόλια κατά της γρίπης ακόμη και σε άτομα με γνωστές αλλεργίες στα αυγά, υπό την προϋπόθεση ότι αυτοί οι ασθενείς παρακολουθούνται από γιατρό ή νοσοκόμα για μερικά λεπτά μετά την ένεση.
