Αυτό το άρθρο περιγράφει το τι έμαθα αντιμετωπίζοντας προβλήματα με τα μπουριά της ξυλόσομπας. Τι έμαθα για τις σόμπες, τα μπουριά και τα καυσόξυλα.

Στο εξοχικό μας χρησιμοποιούμε μία μαντεμένια ξυλόσομπα για θέρμανση εδώ και πολλά χρόνια. Η ξυλόσομπα ζεσταίνει αποτελεσματικά αν έχει στηθεί σωστά και είναι οικονομική.

Ακουλουθήστε μας στο Google news και λάβε μέρος για ενα iphone 15 πατώντας το αστεράκι πάνω δεξιά !

Μήκος οριζόντιων μπουριών

Ποιο είναι το μέγιστο μήκος των οριζόντιων μπουριών;

Το μήκος των οριζόντιων μπουριών έχει σημασία για το σωστό “τράβηγμα” της σόμπας. Αν η σόμπα δεν “τραβά” σωστά τότε η καύση δεν είναι αποδοτική και βγαίνουν καπνοί μέσα στο σπίτι-δωμάτιο.

Σύμφωνα με τα πρότυπα του εξωτερικού, το μήκος των οριζόντιων μπουριών δεν πρέπει να υπερβαίνει σε μήκος το 1,5 των κάθετων μπουριών.

Αν π.χ. έχετε 5 μέτρα κάθετα μπουριά (συμπεριλαμβανομένων των εξωτερικών-καμινάδα), εσωτερικά πρέπει να έχετε μέγιστο 5 & 1,5 = 7,5 μέτρα οριζόντια μπουριά.

Αναφέρομαι σε πρότυπα εξωτερικού (Καναδάς, Αμερική) γιατί δεν κατάφερα να βρω κάποιες οδηγίες ή πρότυπα από επίσημη Ελληνική πηγή.

Αν το μήκος των οριζόντιων μπουριών είναι μεγαλύτερο από το 1,5 των κάθετων τότε τα καυσαέρια από την καύση του ξύλου (καυσόξυλων) υγροποιούνται εντός των μπουριών.

Η υγροποίηση οδηγεί τα μπουριά σε οξείδωση με αποτέλεσμα να καταστραφούν.

Μέχρι να καταστραφούν και να χρειαστούν αντικατάσταση, δημιουργούνται μικρές τρύπες από τις οποίες φεύγουν επικίνδυνα καυσαέρια.

Αν οι σύνδεσμοι ανάμεσα στα μπουριά δεν είναι καλά στεγανωμένοι θα δείτε να στάζει μαύρο υγρό από αυτούς που λεκιάζει το πάτωμα.

Πόσες γωνίες στα μπουριά;

Ο βέλτιστος αριθμός γωνιών 90 μοιρών στα μπουριά είναι μόνο 2. Περισσότερες γωνίες δημιουργούν πολλά προβλήματα και εμποδίζουν το σωστό ελκυσμό (“τράβηγμα”) των καυσαερίων.

Να έχετε υπόψη σας ότι στις γωνίες εμφανίζεται η μεγαλύτερη συσσώρευση υπολειμμάτων καύσης.

Οι γωνίες είναι οι πρώτες που βουλώνουν και θέλουν καθάρισμα για να υπάρχει σωστός ελκυσμός.

Τι κλίση πρέπει να έχουν τα οριζόντια μπουριά;

Για να τραβά ιδανικά η σόμπα, τα οριζόντια μπουριά πρέπει να έχουν κλείσει 10% προς τα επάνω.

Το μέρος που το μπουρί βγαίνει εκτός του σπιτιού στην καμινάδα, πρέπει να είναι 10% ψηλότερα από ότι το πρώτο οριζόντιο μπουρί πιο κοντά στη σόμπα.

Η διαφορά στην κλίση βοηθά τη σόμπα να τραβά καλύτερα.

Όταν ανοίγω την πόρτα να βάλω ξύλα στη σόμπα βγαίνει καπνός

Αυτό σημαίνει ότι η σόμπα δεν “τραβά” σωστά. Δεν υπάρχει αρκετός ελκυσμός των καυσαερίων.

Τι μπορεί να φταίει;

Δύο είναι οι πιο πιθανοί λόγοι που βγαίνει καπνός κάθε φορά που ανοίγετε την πόρτα της ξυλόσομπας.

Τα μπουριά είναι βουλωμένα. Να τα καθαρίσετε.

Έχει γεμίσει το δοχείο στάχτης κάτω από το θάλαμο καύσης. Να το αδειάσετε.

Πως καθαρίζω τα μπουριά της σόμπας

Ο καθαρισμός των μπουριών της σόμπας δεν είναι μία εύκολη διαδικασία. Δυστυχώς…

Προσωπικά, αποσυναρμολογώ τα μπουριά.

Τα βγάζω έξω από το σπίτι.

Τα χτυπώ ώστε να φύγουν τα πολλά υπολείμματα από μέσα.

Στη συνέχεια χρησιμοποιώ μία ειδική βούρτσα για να τα ξύσω εσωτερικά και να αφαιρέσω τα υπολείμματα της καύσης (κρεόσωτο) που έχουν επικαθίσει εσωτερικά.

Στη συνέχεια συναρμολογώ ξανά τα μπουριά και σφραγίζω τις ενώσεις με ασημένια μεταλλική ταινία.

Αυτό το κάνω κάθε καλοκαίρι ώστε η σόμπα να είναι έτοιμη για το χειμώνα.

Δεν είναι εύκολη διαδικασία, ούτε ευχάριστη.

Η αποζημίωση είναι η σωστή λειτουργία της σόμπας το χειμώνα.

Υλικό κατασκευής μπουριών σόμπας

Στην αγορά θα βρείτε διάφορες ποιότητες μπουριών.

Θα βρείτε ανοξείδωτα μπουριά.

Θα βρείτε επισμαλτωμένα μπουριά.

Θα βρείτε φτηνά μπουριά που μοιάζουν με ανοξείδωτα ενώ δεν είναι.

Θα βρείτε μονωμένα μπουριά που προτείνονται για την καπνοδόχο.

Στην αρχή όταν δεν ήξερα πολλά για τις σόμπες, χρησιμοποίησα για το εσωτερικό κύκλωμα φτηνά μπουριά που έμοιαζαν με ανοξείδωτα.

Το αποτέλεσμα ήταν ότι τα άλλαζα κάθε 1 με 2 χρόνια γιατί τρυπούσαν.

Τελικά κατέληξα να χρησιμοποιώ μόνον επισμαλτωμένα μπουριά. Είναι πιο ακριβά, αλλά ποιοτικά είναι εκπληκτικά. Αντέχουν πολλά χρόνια χωρίς πρόβλημα. Έχω πάνω από 10 χρόνια να τα αλλάξω. Κι ακόμη μοιάζουν με καινούργια…

Πότε αγοράζω ξύλα (καυσόξυλα) για τη ξυλόσομπα

Η ιδανική περίοδος για να αγοράσετε ξύλα (καυσόξυλα) για τη σόμπα είναι το καλοκαίρι.

Το καλοκαίρι τα ξύλα θα είναι “ξερά”.

“Ξερά” σημαίνει ότι θα έχουν μικρό ποσοστό υγρασίας. Άρα θα καίγονται ευκολότερα χωρίς να δημιουργούν υπολείμματα και έχοντας μεγάλη θερμιδική απόδοση.

Αποθηκεύστε τα ξύλα (καυσόξυλα) σε ένα μέρος που δεν θα τα πιάσει η βροχή ή υγρασία.

δανικά θα πρέπει να υπάρχει επαρκής ροή αέρα ώστε να αποβάλλουν την υγρασία τους μέχρι να τα χρησιμοποιήσετε.

Τι να κάνω αν τα ξύλα (καυσόξυλα) που αγόρασα έχουν υγρασία και δεν καίγονται σωστά

Ξυλόσομπα – Στέγνωμα ξύλων επάνω στη σόμπα

Όπως καταλάβετε, το έχω κάνει και αυτό. Να αγοράσω ξύλα (καυσόξυλα) την τελευταία στιγμή μέσα στο χειμώνα.

Τα ξύλα αυτά έχουν μεγάλη υγρασία και είναι δύσκολο να καούν αν δεν τα προετοιμάσετε κατάλληλα.

Αυτό που κάνω είναι να βάζω μία σχάρα τζακιού επάνω από τη σόμπα και να βάζω σε αυτή τα “υγρά” ξύλα.

Καθώς καίει η σόμπα, ξεραίνει τα ξύλα. Δεν λύνει το πρόβλημα 100%, αλλά βελτιώνει πολύ την κατάσταση.

Τι είδος ξύλου (καυσόξυλου) να αγοράσω για την ξυλόσομπα;

Καυσόξυλα στοιβαγμένα

Τα είδη ξύλων που χρησιμοποιούνται συνήθως στην Ελλάδα είναι η ελιά, η οξιά, η δρυς και το πεύκο.

Κάθε τύπος ξύλου έχει διαφορετική θερμιδική αξία. Η θερμιδική αξία εκφράζει τη θερμότητα που εκλύεται κατά την καύση του ξύλου. Η θερμιδική αξία μετράται σε Kcal/Kgr. Θερμίδες ανά Κιλό ξύλου.

Ελιά: Καίγεται αργά, με μικρή φλόγα και μεγάλη διάρκεια καύσης. Η θερμιδική της αξία είναι περίπου 4.100 Kcal/Kg.

Δρυς: Είναι πυκνό ξύλο και έχει μεγάλο βάρος. Δίνει ωραία φλόγα και μεγάλη διάρκεια καύσης. Η θερμιδική αξία της είναι περίπου 4.700 Kcal/Kg.

Οξιά: Είναι σκληρό ξύλο και έχει μεγάλο βάρος και πικνότητα. Καίγεται πιο γρήγορα από την δρυ. Η θερμιδική αξία της είναι περίπου 4.700 Kcal/Kg.

Πεύκο: Μαλακό ξύλο. Ανάβει πολύ εύκολα και δίνει μεγάλη φλόγα λόγω της μεγάλης περιεκτικότητας του σε ρετσίνι, αλλά καίγεται και εξίσου γρήγορα. Λόγω του ρετσινιού έχει υψηλή θερμιδική αξία (4.850 Kcal/Kg). Χρησιμοποιείται ως βοηθητικό γιατί καίγεται γρήγορα και εύκολα. Μακροπρόθεσμα μπορεί να προκαλέσεις φθορές στα μπουριά γιατί αφήνει πολλά κατάλοιπα.

Μπρικέτες (Briquettes)

Μπρικέτες (Briquettes)

Οι μπρικέτες είναι ένας σχετικά νέος τύπος καυσίμου για σόμπες.

Κατασκευάζονται από υπολείμματα συμπιεσμένης οργανικής ύλης (βιομάζα).

Θα τις βρείτε σε συσκευασίες από 5 έως 12 τεμάχια.

Έχουν μακρόστενο σχήμα. Κάποιες έχουν και τρύπα στη μέση.

Τα χαρακτηριστικά των μπρικετών είναι η πολύ χαμηλή υγρασία (μικρότερη από 7%), η υψηλή θερμιδική απόδοση και η χαμηλή παραγωγή στάχτης.

Φαινομενικά κοστίζουν ακριβότερα από τα ξύλα. Αν όμως λάβετε υπόψη σας την απόδοση, τη διάρκεια καύσης και τη θέρμανση που παράγουν, τότε αυτό μάλλον δεν ισχύει.

Έχω αρχίσει να χρησιμοποιώ μπρικέτες σχετικά πρόσφατα και είμαι πολύ ικανοποιημένος.

Χρησιμοποιώ μπρικέτες σε συνδυασμό με ξύλα.

Έχω παρατηρήσει καλύτερες αποδόσεις από τη σόμπα. Το σπίτι ζεσταίνεται περισσότερο και καλύτερα.

Αξίζει να δοκιμάσετε τις μπρικέτες.

Στην αγορά θα βρείτε πολλές επιλογές και σε διάφορες τιμές και συσκευασίες.

Μπρικέτες φτηνές, ακριβές, με τρύπα στη μέση, και χωρίς τρύπα στη μέση.

Η συμβουλή μου είναι να δοκιμάσετε και να δείτε ποιες μπρικέτες σας ικανοποιούν καλύτερα.

Τι δεν καίμε στη σόμπα

Στη σόμπα δεν καίμε πλαστικά, νοβοπάν, ξύλα που είναι βαμένα, ξύλα που είναι επεξεργασμένα και εμποτισμένα.

Τι κάνουμε τη στάχτη

Η στάχτη είναι ένα πολύτιμο συστατικό (λίπασμα) για τον κήπο μας.

Προσωπικά μαζεύω ευλαβικά τη στάχτη από καθαρά ξύλα και στη συνέχεια τη ρίχνω στον κήπο.

Με αυτό τον τρόπο εμπλουτίζω το χώμα με ανόργανα στοιχεία πολύτιμα για τα φυτά.

Φροντίζω ώστε η στάχτη να μην προέρχεται από πλαστικά, νοβοπάν, ξύλα που είναι βαμένα, ξύλα που είναι επεξεργασμένα και εμποτισμένα. Μόνον καθαρά καυσόξυλα.

Χρήσιμες συμβουλές

Ο καθαρισμός της καμινάδας των τζακιών είναι μια εργασία που γινόταν από πολύ παλιά μιας και τα τζάκια είναι πηγή θέρμανσης εδώ και πολλούς αιώνες.
Όταν μιλάμε για καθαρισμό καμινάδας εννοούμε τη απομάκρυνση των κατάλοιπων της καύσης που έχουν επικαθήσει στα τοιχώματά της, επαναφέροντάς την στην αρχική της κατάσταση.

Παλαιότερα οι άνθρωποι ήξεραν ότι κάθε χρόνο στο τελείωμα του χειμώνα, έπρεπε να καθαρίσουν την καμινάδα από την καπνιά που είχε μαζευτεί , ώστε το τζάκι αφ’ ενός να μην μυρίζει κατά την διάρκεια του καλοκαιριού, αφ΄ ετέρου να είναι έτοιμο να τους ζεστάνει χωρίς προβλήματα και τον επόμενο χειμώνα.
Παλαιότερα τα σπίτια ήταν χαμηλά και η πρόσβαση στο πάνω μέρος της καμινάδας ήταν εύκολη. Οι καμινάδες απ’ την άλλη ήταν χτισμένες από πέτρα, με χοντρά και ανθεκτικά τοιχώματα και ξεκινούσαν κατευθείαν απ’ την εστία. Για να απομακρύνουν την καπνιά οι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν διάφορες τεχνικές (κλαδιά, τσουβάλια, βαρίδια με βούρτσες κ.λ.π.) Επίσης γνώριζαν καλά ότι η πίσσα (κρεόζοτο), που έμενε κολλημένη στα τοιχώματα ακόμα και μετά τον καθαρισμό, ήταν αιτία για ανεπιθύμητη φωτιά στην καμινάδα και έπρεπε να απομακρυνθεί. Έβαζαν λοιπόν οι ίδιοι ελεγχόμενη φωτιά στην καμινάδα και έπειτα απομάκρυναν εύκολα την καμένη πίσσα. Μετά (παραδοσιακά) ακολουθούσε το βάψιμο του σπιτιού… Ήταν μια διαδικασία που έκαναν σχολαστικά κάθε χρόνο μόλις τελείωνε η περίοδος λειτουργίας του τζακιού (τέλος της άνοιξης).

Σήμερα οι άνθρωποι αγνοούν ότι είναι απαραίτητος ο καθαρισμός της καμινάδας του τζακιού. Πιστεύουν ότι συντήρηση χρειάζονται μόνο τα μηχανήματα και οι συσκευές που έχουν μηχανικά μέρη ( καυστήρες – ανελκυστήρες κλπ. ).
Όσοι παρ’ όλα αυτά (είτε λόγω παράδοσης από τους παππούδες και τους γονείς τους, είτε από ανάγκη γιατί το τζάκι δεν τραβάει , καπνίζει κλπ. ) γνωρίζουν πως πρέπει και θέλουν να καθαρίζουν την καμινάδα του τζακιού, έχουν να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα της σύγχρονης δόμησης.
Σήμερα τα σπίτια είναι ψηλότερα και η πρόσβαση στο πάνω μέρος της καμινάδας είναι πολλές φορές δύσκολη και επικίνδυνη και μπορεί να προκαλέσει ζημιές στη σκεπή (σπασμένα κεραμίδια). Οι καμινάδες εξάλλου είναι κατασκευασμένες από λεπτά και πολλές φορές ευπαθή υλικά, είναι τοποθετημένες συνήθως κολλητά στον τοίχο για οικονομία χώρου, περνούν από άλλα δωμάτια ή και διαμερίσματα και συνδέονται με το τζάκι με εύκαμπτο αγωγό ο οποίος πολλές φορές σχηματίζει γωνίες μέχρι και 45ο. Ο καθαρισμός με τις μεθόδους του παρελθόντος μερικές φορές δημιουργεί μεγαλύτερο πρόβλημα γιατί όχι μόνο αφήνει τις γωνίες ακαθάριστες αλλά συχνά σκαλώνουν εκεί κομμάτια καπνιάς με αποτέλεσμα να την βουλώνουν περισσότερο.
Σήμερα δεν μπορεί να βάλει κανείς ελεγχόμενη φωτιά στην καμινάδα για ν’ απομακρύνει την πίσσα, γιατί τα δομικά υλικά δεν αντέχουν και η ζημιά από τη φωτιά θα είναι σίγουρη. Γι’ αυτό και όσοι καθαρίζουν, κάνουν μόνο μηχανικό καθαρισμό της καμινάδας (βούρτσισμα). Η καμινάδα δουλεύει, το τζάκι λειτουργεί χωρίς να καπνίζει, η πίσσα όμως παραμένει κολλημένη στα τοιχώματα και ο κίνδυνος να πάρει φωτιά η καμινάδα παραμένει.

Σήμερα ο καθαρισμός γίνεται πια από κάτω. Ο εξοπλισμός του με σύγχρονα εργαλεία, προσαρμοσμένα στα νέα κατασκευαστικά δεδομένα , επιτρέπει τον πλήρη καθαρισμό των καμινάδων από κάτω, χωρίς τα μειονεκτήματα που έχει ο καθαρισμός από την σκεπή (δυσκολίες , κινδύνους και ακατάλληλες καιρικές συνθήκες) . Δίνει την δυνατότητα εργασίας οποιαδήποτε ώρα, ακόμα κι όταν νυχτώσει και πάνω απ’ όλα η καμινάδα καθαρίζει σε όλο της το μήκος, ακόμη και στις γωνίες. Η μεθοδολογία του και η εμπειρία του εγγυώνται την καθαριότητα του χώρου σας. Η πρωτοπορία μας δε σταματά εδώ. Γνωρίζοντας το πρόβλημα της κολλημένης πίσσας στα τοιχώματα της καμινάδας και τους κινδύνους που παραμονεύουν , δίνουμε λύση και σ’ αυτό: Έχουμε μετατρέψει τον καθαρισμό σε συντήρηση και διαρκή φροντίδα της καμινάδας καθιερώνοντας τη χρήση Ορυκτών Καταλυτών παράλληλα με τον μηχανικό καθαρισμό. Έτσι, όχι μόνο απομακρύνουμε την καπνιά από την καμινάδα αλλά με τη τακτική χρήση των Ορυκτών Καταλυτών εξουδετερώνεται σταδιακά η πίσσα, φουσκώνει και προετοιμάζεται για να αφαιρεθεί με τον επόμενο καθαρισμό.

Χρήσιμες συμβουλές

Ελέγξτε αν το τζάκι σας διαθέτει ντάμπερ (=μεταλλική πλάκα που, κλείνοντάς την, απομονώνει την καμινάδα απο το τζάκι) και αν αυτό λειτουργεί κανονικά (κλείνει ερμητικά).

1. Φροντίστε να μην υπάρχουν κοντά στο τζάκι εύφλεκτα υλικά, και απομακρύνετε γύρω απο την καμινάδα κλαδιά δέντρων, ξύλα κ.λ.π
2. Σε περίπτωση που αντιληφθείτε εσείς ή οι γείτονές σας ότι η καμινάδα σας έχει πάρει φωτιά :

Μην πανικοβάλλεστε.
Καλέστε την Πυροσβεστική Υπηρεσία.
Απομακρύνετε τα άτομα που υπάρχουν στο σπίτι.
Κλείστε το ντάμπερ (έτσι σταματάμε την παροχή αέρα-οξυγόνου στην καμινάδα και η φωτιά θα σβήσει).
Απομακρύνετε τα αναμμένα ξύλα από το τζάκι, βγάλτε τα έξω και σβήστε τα με νερό.
Εάν το τζάκι είναι κλειστού τύπου, κλείστε την πόρτα και την εισαγωγή του αέρα στο θάλαμο καύσης.
Φροντίστε να έχετε πάντα σε ετοιμότητα έναν πυροσβεστήρα ξηράς κόνεως.
Αποφύγετε να ρίξετε νερό στο πυρωμένο τζάκι γιατί υπάρχει κίνδυνος καταστροφής του.
Μη χρησιμοποιήσετε το τζάκι προτού ειδικευμένο συνεργείο καθαρίσει την καμινάδα και την ελέγξει για τυχόν ζημιές που έχει υποστεί.

Γιατί το τζάκι μου μυρίζει και καπνίζει;

Ο καπνός από τα ξύλα που καίγονται έρχεται σε επαφή με τον θόλο και τα τοιχώματα της καμινάδας. Δημιουργούνται αποθέσεις καπνιάς στην καμινάδα και το τζάκι μυρίζει.
Η σταδιακή συσσώρευση των αποθέσεων αυτών κάνει την επιφάνεια της καμινάδας άγρια, μικραίνει την διατομή της, εμποδίζοντας τον σωστό ελκυσμό του καπνού και έχει σαν αποτέλεσμα το τζάκι να καπνίζει.

Τι συμβαίνει όταν η καμινάδα αρπάξει φωτιά;

Όταν το κρεόζοτο στην καμινάδα πάρει φωτιά, οι θερμοκρασίες που αναπτύσσονται είναι πολύ υψηλές. Πολλές φορές ξεπερνούν τους 1500ο Κελσίου αποδυναμώνοντας τα δομικά υλικά της καμινάδας τα οποία δεν αντέχουν σε τέτοιες θερμοκρασίες.
Εξάλλου το κρεόζοτο όταν καίγεται, διογκώνεται απότομα, ασκεί πιέσεις στα ήδη καταπονημένα τοιχώματα της καμινάδας (απ’ τις υψηλές θερμοκρασίες) και προκαλεί ρωγμές και σπασίματα, από τα οποία βρίσκουν διέξοδο οι φλόγες και οι καπνοί.
H φωτιά στην καμινάδα, ακόμα κι αν δεν επεκταθεί στο σπίτι, προκαλεί ζημιές, το κόστος επισκευής των οποίων μπορεί να είναι πολύ υψηλό!

Υπάρχει τρόπος να εξουδετερωθεί και να απομακρυνθεί το κρεόζοτο από την καμινάδα;

Ο μόνος παγκόσμια αποδεκτός τρόπος για την αφαίρεση του κρεόζοτου είναι ο ετήσιος καθαρισμός με βούρτσα, παράλληλα με τη τακτική χρήση Ορυκτών Καταλυτών.

Τι ξύλα πρέπει να καίμε;

Τα πιο συνηθισμένα είδη ξύλων για καύση στην Ελλάδα είναι η δρυς, η ελιά, η οξιά και το πεύκο ανάλογα με την περιοχή και τη διαθεσιμότητα, φυσικά που υπάρχει.

Δρυς: Το ξύλο της δρυός είναι από τα αγαπημένα των καταναλωτών, κυρίως για την ωραία φλόγα που δίνει και τη διάρκεια καύσης. Ανήκει στα πλατύφυλλα δέντρα και έχει μεγάλο βάρος. Είναι πυκνό, καίγεται με ήρεμη και μακριά φλόγα και είναι πιο οικονομικό από τα υπόλοιπα, άρα αποτελεί ιδανική επιλογή για καυσοξυλο. (4.700 kcal/kg)

Οξιά : H καύση της διαρκεί περισσότερο από του πεύκου γιατί πρόκειται για σκληρό ξύλο με πυκνότητα και βάρος. Παρ’ όλα αυτά, ο χρόνος καύσης της δεν μπορεί να προσεγγίσει τον αντίστοιχο της δρυός ή της ελιάς. Εχει την ιδιότητα να μη «σκάει» τόσο πολύ και ανάβει χωρίς δυσκολία. Χρησιμοποιείται στην κυρίως καύση και όχι για προσάναμμα. Η οξιά κόβεται και σε μικρά κομμάτια τα οποία χρησιμοποιούνται για τις ξυλόσομπες.. (Οξιά 4.700 kcal/kg)

Ελιά: Κάνει μικρή και ήρεμη φλόγα, ενώ ανάβει σχετικά εύκολα. Οι περισσότεροι μαντράδες ξυλείας συστήνουν στους καταναλωτές την ελιά ως το καλύτερο ξύλο που μπορούν να προμηθευτούν για το τζάκι τους. Καίγεται αργά, κάτι που σημαίνει ότι μπορεί να παρατείνει τη διάρκεια της φωτιάς προσφέροντας οικονομική θέρμανση στον χώρo. (4.100 kcal/kg)

Πεύκο:Ανάβει εύκολα, καίγεται γρήγοραΕίναι ένα ξύλο που ανάβει εύκολα λόγω της μεγάλης περιεκτικότητας του σε ρετσίνι. Στα αρνητικά συγκαταλέγεται το γεγονός ότι καίγεται γρηγορότερα από τα υπόλοιπα ξύλα με αποτέλεσμα η χρήση του να καθίσταται οικονομικά ασύμφορη, ενώ συνήθως πωλείται στην ίδια τιμή με τη δρυ, την οξιά και την ελιά. Επίσης, «σκάει» περισσότερο από τα υπόλοιπα είδη και ως εκ τούτου απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή για τον κίνδυνο πυρκαγιάς και η συνεχής χρήση τους μπορεί να προκαλέσει φθορές στη συσκευή.- ( 4.800 kcal/kg)

Μπρικέτες: Μία καλή εναλλακτική, με περιβαλλοντικό ενδιαφέρον, είναι και η λύση των μπρικετών. Πρόκειται για καυσόξυλα με συμπιεσμένη ξυλώδη ύλη, 100% αποτελούμενη από ξύλο ή υπολείμματα κατεργασίας του ή και ξύλο ανακύκλωσης. Τα πλεονεκτήματά τους έναντι των κλασικών καυσόξυλων είναι ότι έχουν χαμηλότερες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα κατά την καύση, καίγονται πολύ αργά και η καύση τους διαρκεί μέχρι 12 ώρες, ενώ δεν «σκάνε» και δεν πετάνε σπίθες. Διαθέτουν μεγάλη θερμική απόδοση είναι εύκολα στην αποθήκευση, καθώς καταλαμβάνουν μικρό όγκο, και έχουν σταθερή καύση (περίπου 1,5 ώρα η κάθε μπρικέτα). Με περιορισμένα τα ποσοστά υγρασίας τους (περίπου στο 2%), παράγουν πολύ λιγότερο καπνό και δεν περιέχουν χημικές ουσίες ή άλλα πρόσθετα. Ενδείκνυνται για ενεργειακά τζάκια και σόμπες.

Το πιο σημαντικό κριτίριο όμως είναι η ποσότητα υγρασίας που περιέχουν τα ξύλα. Γιατί πολύ μεγάλο μέρος της ενέργειας του ξύλου χρησιμοιείται για την εξάτμιση του νερού. Στα παρακάτω γραφήματα μπορείε να δείτε πόσο επηρεάζεται η θερμική ισχύς του ξύλου από την υγρασία και τον χρόνο κοπής του ξύλου.

Παράδειγμα

1kg ξερου ξύλου (πάνω από 1,5 χρόνο κοπής) έχει θερμική ισχύ 4000 kcal/h= 4,65 kW/kg

1kg ξύλου 1 χρόνου κοπής (υγρασία 25%) έχει θερμική ισχύ 3270.5 kcal/h= 3,8 kW/kg

1kg ξύλου 0,5 χρόνου κοπής (υγρασία 30%) έχει θερμική ισχύ 3011.5 kcal/h= 3,5 kW/kg

1kg φρέσκου ξύλου (υγρασία 75%) έχει θερμική ισχύ 1118.5 kcal/h= 1,3 kW/kg

Χρησιμοποιώντας δηλαδή φρέσκα ξύλα χρειάζεται να κάψουμε σχεδόν 4πλάσσια ποσότητα ξύλων για να πάρουμε την ίδια ενέργεια.

Για αυτό τον λόγο να προμηθεύεστε πάντα νωρίτερα τα ξύλα σας για να έχετε μεγαλύτερη οικονομία και απόδοση.

Πόσο συχνά πρέπει να καθαρίζεται μια καμινάδα; Γιατί;

Η συχνότητα καθαρισμού της καμινάδας εξαρτάται από διάφορους παράγοντες. Μέσα από την εμπειρία μας πιστεύουμε ότι ένας ασφαλής κανόνας είναι ο καθαρισμός της καμινάδας να γίνεται κάθε χρόνο, εφόσον η κατανάλωση των ξύλων είναι μεγαλύτερη από έναν τόνο (2 κυβικά μέτρα ξύλα) ετησίως.
Εάν ωστόσο η κατανάλωση ξύλων είναι μικρότερη από έναν τόνο (2 κυβικά μέτρα), ο καθαρισμός μπορεί να γίνεται κάθε δεύτερο χρόνο.
Υπάρχουν όμως παράγοντες που επιταχύνουν τη συγκέντρωση της καπνιάς και επιβάλλουν τον ετήσιο καθαρισμό ακόμα και με μικρότερη κατανάλωση ξύλων:

Η καύση ακατάλληλων ξύλων (όπως τα χλωρά ξύλα, τα ξύλα από κωνοφόρα, από λεύκες καθώς και τα τελάρα, οι παλέτες κλπ.) παράγει πολύ μεγαλύτερη ποσότητα καπνού και γεμίζει γρηγορότερα με κρεόζοτο στη καμινάδα.
Η σιγανή και χαμηλή καύση του τζακιού παράγει περισσότερο καπνό και πιο κρύα καυσαέρια. Έτσι μειώνεται ο ελκυσμός (ανοδικό ρεύμα) στην καμινάδα, και ο καπνός κολλάει στα τοιχώματα αντί να βγει από την έξοδο της καμινάδας.
Το συχνό ψήσιμο επιβαρύνει δραματικά την καμινάδα γιατί το λίπος που στάζει πάνω στα κάρβουνα καίγεται, δημιουργεί λιπαρές και εύφλεκτες αποθέσεις στα τοιχώματά της, πάνω στις οποίες πολύ πιο γρήγορα γίνεται συσσώρευση καπνιάς.
Τα κατασκευαστικά λάθη είναι κι αυτά μια σοβαρή αιτία συσσώρευσης κρεόζοτου στην καμινάδα:

Η απουσία μόνωσης κάνει τα καυσαέρια να κρυώνουν γρηγορότερα, να ανεβαίνουν πιο αργά και να κολλάν στα τοιχώματα.
Η ύπαρξη γωνιών και ανωμαλιών στην διαδρομή της καμινάδας εμποδίζει την ελεύθερη ροή των καυσαερίων με συνέπεια την πιο γρήγορη συσσώρευση κρεόζοτου στα σημεία αυτά.

Η καύση άλλων υλικών εκτός από τα ξύλα, (συσκευασίες, έντυπα, πλαστικά και συνθετικά προϊόντα), παράγει μεγαλύτερη ποσότητα καπνού που περιέχει ενώσεις επικίνδυνες όχι μόνο για την καμινάδα σας αλλά και για το περιβάλλον.

Σε κάθε περίπτωση όμως δεν πρέπει να παραλείπεται η τακτική χρήση των Ορυκτών Καταλυτών.
Ο σωστός καθαρισμός (βούρτσισμα και χρήση Ορυκτών Καταλυτών) απομακρύνει το κρεόζοτο καθώς και τα ξένα σώματα από την καμινάδα (φύλλα, κλαδιά, φωλιές πουλιών κλπ.) μει αποτέλεσμα την καλύτερη λειτουργία του τζακιού.
Συνοψίζοντας όλα τα ανωτέρω σε μια φράση θα λέγαμε ότι:
Oκαθαρισμός των καμινάδων δεν είναι πολυτέλεια αλλά ανάγκη !!!

Τι επικρατεί στην Ελλάδα;

– Στην Ελλάδα, δεν έχει γίνει ακόμη υποχρεωτικός ο ετήσιος καθαρισμός.
– Οι περισσότεροι Έλληνες αγνοούν ότι η καμινάδες πρέπει να καθαρίζονται.
– Κάποιοι προσπαθούν να “καθαρίσουν” την καμινάδα τους με αμφίβολες πρακτικές:

–Την αφήνουν να πάρει φωτιά και καμιά φορά “βοηθούν” και οι ίδιοι σ’ αυτό, πιστεύοντας ότι έτσι θα καθαρίσει μόνη της!
–Άλλοι πειραματίζονται χρησιμοποιώντας διάφορες “αλχημείες” (ναφθαλίνη, αλάτι κλπ.), χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα, προκαλώντας μόνο ζημιές.
Η ναφθαλίνη είναι ένας σίγουρος τρόπος για να βάλει κανείς φωτιά στην καμινάδα του και το αλάτι είναι διαβρωτικό και καταστρέφει το τζάκι και την καμινάδα.
Όλα αυτά είναι επικίνδυνα, δε φέρνουν το αποτέλεσμα που θέλουμε και οι ζημιές που προκαλούν κοστίζουν πολύ.

Τι ισχύει στον υπόλοιπο κόσμο;

Στις περισσότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Αμερικής είναι υποχρεωτικός ο ετήσιος καθαρισμός της καμινάδας από ειδικευμένους καπνοδοχοκαθαριστές.

Τι συνιστούν οι εταιρίες κατασκευής τζακιών;

Δεν είναι τυχαίο ότι όλοι οι μεγάλοι κατασκευαστές τζακιών μεταξύ όλων των άλλων τονίζουν ιδιαίτερα την ανάγκη του ετήσιου καθαρισμού των καμινάδων.